Nadrzędnym celem leczenia ortodontycznego jest prostowanie zębów i korekcje wad zgryzu za pomocą aparatów ortodontycznych. To proces wymagający czasu, precyzji i zaangażowania zarówno ze strony pacjenta, jak i ortodonty. Po zakończeniu aktywnego leczenia ortodontycznego niezbędne jest zastosowanie retencji. Retencja ortodontyczna ma na celu utrzymanie efektów uzyskanych podczas leczenia i zapobieganie nawrotom wad zgryzu.
Przeczytaj również: Implanty natychmiastowe. Nowoczesne rozwiązanie
Spis treści:
Czym jest retencja ortodontyczna?
Retencja ortodontyczna to ostatni etap leczenia ortodontycznego. Następuje po zakończeniu aktywnej fazy noszenia aparatów korygujących. Jej celem jest utrzymanie zębów w nowo uzyskanych pozycjach oraz zapobieganie ich przesuwaniu się do pierwotnych, nieprawidłowych miejsc. Proces ten jest kluczowy, ponieważ tkanki przyzębia, kości oraz więzadła otaczające zęby potrzebują czasu, aby się przystosować do nowych ustawień zębów. Bez retencji, zęby mają tendencję do powrotu do swoich wcześniejszych, nieprawidłowych pozycji. Dlatego, aby nie zniweczyć efektów długotrwałego leczenia ortodontycznego – retencja ortodontyczna jest koniecznością.
Dlaczego retencja ortodontyczna jest ważna?
Jednym z najważniejszych celów retencji ortodontycznej jest stabilizacja wyników leczenia. Co to w praktyce oznacza? W momencie gdy zęby przy pomocy aparatu ortodontycznego przesunęły się na pożądane miejsca, kości i więzadła potrzebują czasu, aby dostosować się do nowego położenia. Temu przystosowaniu się służy właśnie retencja ortodontyczna. Aparaty retencyjne, zapewniają stabilność zębów, utrzymując je w ich prawidłowych pozycjach podczas tego okresu adaptacyjnego. Dzięki temu nowa pozycja zębów staje się bardziej trwała i stabilna. Ponadto, aparaty pomagają utrzymać estetyczne rezultaty, zapewniając, że uśmiech pozostaje prosty i atrakcyjny. Warto wspomnieć również o tym, że prawidłowe ustawione zęby ułatwiają codzienną higienę jamy ustnej. Dzięki temu nie narażamy zdrowia jamy ustnej na próchnicę i choroby przyzębia.
Rodzaje aparatów retencyjnych
- Aparaty stałe (retainery) – metalowe druty przyklejane do wewnętrznych powierzchni zębów za pomocą specjalnego kleju dentystycznego. Wyróżnia je stałe działanie, pacjent nie musi pamiętać o ich zakładaniu i zdejmowaniu. Ponadto, to bardzo estetyczne rozwiązanie, ponieważ retainery są niewidoczne dla innych, ze względu na swoje umiejscowienie na wewnętrznej powierzchni zębów.
- Aparaty ruchome – urządzenia, które pacjent może samodzielnie zakładać i zdejmować. Najpopularniejszymi typami ruchomych aparatów retencyjnych są przezroczyste retainery (np. Essix) oraz tradycyjne retainery Hawleya. Składają się one z akrylowej części przylegającej do podniebienia i metalowych drutów utrzymujących zęby na miejscu.
Jak długo trwa retencja ortodontyczna?
U młodszych pacjentów, u których kości i zęby są jeszcze w fazie wzrostu, okres retencji może być dłuższy, ponieważ ich układ stomatognatyczny jest bardziej podatny na zmiany. Natomiast, u dorosłych pacjentów, którzy mają już w pełni rozwinięty układ kostny, okres retencji może być krótszy, ale nadal jest niezbędny. Na długość okresu retencji wpływa złożoność i typ wady zgryzu, która była korygowana. Wady bardziej skomplikowane i te, które były trudniejsze do skorygowania, mogą wymagać dłuższego okresu retencji.
W pierwszych kilku miesiącach po zakończeniu leczenia ortodontycznego retainery pacjent powinien nosić przez całą dobę (z wyjątkiem posiłków i czyszczenia zębów). Po tym początkowym okresie, zalecamy stopniowe zmniejszanie czasu ich noszenia, np. do zakładania ich tylko na noc.
Podsumowanie
Retencja ortodontyczna jest nieodzownym etapem leczenia ortodontycznego, którego celem jest utrzymanie zębów w nowo uzyskanych pozycjach po zakończeniu aktywnej fazy leczenia. Retainery, zarówno stałe, jak i ruchome, pełnią kluczową rolę w zapobieganiu nawrotom wad zgryzu, stabilizacji wyników leczenia i utrzymaniu estetyki uśmiechu.
Utrzymanie efektów leczenia ortodontycznego to nie tylko kwestia estetyki, ale także inwestycja w zdrowie jamy ustnej. Prosto ustawione zęby ułatwiają codzienną higienę. Ponadto, zmniejsza się ryzyko próchnicy i chorób przyzębia.
