Nie ulega wątpliwości, że zdrowie jamy ustnej jest integralną częścią ogólnego zdrowia i dobrostanu człowieka. Regularna higiena jamy ustnej oraz regularne wizyty kontrolne u stomatologa są niezbędne, jeśli chcemy zapobiegać chorobom jamy ustnej, takim jak próchnica czy choroby przyzębia. Kieszonki dziąsłowe to przestrzenie, które powstają między zębem a przylegającym do niego dziąsłem. Ich obecność może być sygnałem rozwijających się problemów z przyzębiem.
Przeczytaj również: Czym jest zapalenie miazgi zęba i jak je leczyć?
Spis treści:
Kieszonki dziąsłowe – charakterystyka
Kieszonki dziąsłowe to przestrzenie, które tworzą się między zębem a otaczającymi go tkankami dziąseł. W zdrowych dziąsłach, dziąsło ściśle przylega do zęba, tworząc jedynie płytki rowek, nazywany właśnie kieszonką dziąsłową, Jednakże, zazwyczaj nie przekracza ona 1-3 mm głębokości. Zdrowa tkanka dziąseł tworzy szczelne połączenie wokół zębów, zapobiegając penetracji bakterii i resztek pokarmowych do głębszych struktur. Gdy dochodzi do zapalenia dziąseł (gingivitis) lub chorób przyzębia (periodontitis), ta kieszonka może się pogłębić. Jest to stan niepożądany, ponieważ sprzyja gromadzeniu się płytki nazębnej, bakterii i resztek pokarmowych. To z kolei prowadzi do dalszych, znacznie poważniejszych problemów zdrowia jamy ustnej.
Jak powstają kieszonki dziąsłowe?
Najpierw dochodzi do nadmiarowego nagromadzenia się płytki nazębnej, w efekcie czego pojawia się także kamień nazębny. Płytka nazębna to lepkie, bezbarwne złogi bakterii, które formują się na zębach. Jeżeli regularnie jej nie usuwamy, może twardnieć, tworząc kamień nazębny. Kamień nazębny jest trudny do usunięcia bez profesjonalnej pomocy stomatologicznej i stanowi powierzchnię sprzyjającą dalszemu osadzaniu się bakterii i rozwojowi zapalenia dziąseł.
W początkowej fazie, zapalenie dziąseł powoduje zaczerwienienie, obrzęk i krwawienie dziąseł. Jeżeli prędko nie rozpoczniemy leczenia tego stanu zapalnego, może on przejść w bardziej zaawansowaną formę choroby przyzębia. W miarę postępu choroby, zapalenie prowadzi do niszczenia tkanek podtrzymujących ząb, w tym włókien ozębnej i kości wyrostka zębodołowego. To powoduje pogłębianie się kieszonek dziąsłowych.
Natomiast pogłębienie kieszonek sprawia, że stają się one trudne do czyszczenia przez pacjenta. W rezultacie, stan zapalny się nasila, prowadząc do dalszej destrukcji tkanek przyzębia i utraty kości.
Czy kieszonki dziąsłowe wymagają leczenia?
Kieszonki dziąsłowe nie zawsze należy leczyć. Wszystko zależy od ich rozległości i wielkości. Kieszonki o głębokości przekraczającej 3-4 mm są trudne do skutecznego oczyszczenia w domu i wymagają profesjonalnego leczenia. Głębsze kieszonki mogą sprzyjać dalszemu nagromadzeniu bakterii i płytki nazębnej. O konieczności leczenia wskazuje również zapalenie dziąseł, które objawia się zaczerwienieniem, obrzękiem, krwawieniem, a nawet silnym bólem.
Ponadto, jeśli badania diagnostyczne wykazują utratę przyczepu dziąsłowego, leczenie jest niezbędne, aby zapobiec dalszej destrukcji. Ze względu na to, że utrata przyczepu dziąsłowego oznacza, że tkanki podtrzymujące zęby uległy uszkodzeniu. To niestety może doprowadzić do stanu, w którym zęby zaczną się chwiać. Utrata zębów może wpłynąć na zdolność żucia, mówienia i estetykę uśmiechu.
Co więcej, bakterie z kieszonek dziąsłowych mogą przedostawać się do krwiobiegu, zwiększając ryzyko infekcji w innych częściach ciała. Nie każdy wie, że istnieje związek między chorobami przyzębia a poważnymi schorzeniami, takimi jak choroby serca, cukrzyca i problemy z układem oddechowym.
W zaawansowanym stadium pogłębienia się kieszonek dziąsłowych może nastąpić recesja dziąseł, czyli ich poważne osuwanie się i odsłanianie korzeni zębów.
Metody leczenia kieszonek dziąsłowych
Kluczowym elementem leczenia kieszonek dziąsłowych na ich wczesnym etapie jest profesjonalne oczyszczanie. Wykonujemy zabieg skalingu, to proces usuwania kamienia nazębnego i płytki nazębnej z powierzchni zębów i poniżej linii dziąseł. Wykonuje się go za pomocą ręcznych narzędzi lub ultradźwięków. Po skalingu często wykonuje się piaskowanie zębów, które polega na usunięciu resztek płytki nazębnej i powierzchniowych przebarwień za pomocą strumienia powietrza, wody i drobnych cząstek ściernych. Natomiast, po skalingu i piaskowaniu zęby polerujemy zęby, aby wygładzić ich powierzchnię i zapobiec przyczepianie się do niej płytki nazębnej.
W zaawansowanych przypadkach kieszonek dziąsłowych może być konieczne przeprowadzenie zabiegów chirurgicznych. Jednym z nich jest kiretaż. Kiteraż zamknięty polega na głębokim oczyszczeniu kieszonek dziąsłowych i usunięciu zakażonej tkanki za pomocą specjalnych narzędzi. Wykonuje się go bez naruszania struktury dziąseł. Natomiast w przypadkach, gdy kieszonki są bardzo głębokie lub zakażenie jest rozległe, wykonujemy kiretaż otwarty. Polega on na nacięciu dziąseł, aby uzyskać lepszy dostęp do głębokich kieszonek i dokładniejsze oczyszczenie.
Podsumowanie
Kieszonki dziąsłowe sprzyjają gromadzeniu się płytki nazębnej i bakterii. Nieleczone, prowadzą do dalszej degradacji tkanek przyzębia i, w skrajnych przypadkach, do utraty zębów. Regularne i odpowiednie czyszczenie zębów, używanie nici dentystycznej oraz stosowanie antybakteryjnych płukanek do ust pomaga w redukcji ryzyka rozwoju kieszonek dziąsłowych. Dbanie o zdrowie jamy ustnej jest inwestycją w zdrowie na całe życie. Profilaktyka i regularna opieka stomatologiczna są kluczowe dla utrzymania zdrowych zębów i dziąseł przez wiele lat.
